Το παραδοσιακό ελληνικό σπιτικό γιαούρτι παρασκευάζεται από φρέσκο αγνό πρόβειο γάλα το οποίο πήζει και ζυμώνεται με τη βοήθεια δύο καλοηθών βακτηρίων.
Είναι πυκνό και ιδιαίτερα γευστικό και παράγεται συνήθως από μικρές γαλακτοκομικές μονάδες.
Στο εμπόριο το βρίσκουμε σε κεσεδάκια ή σε πήλινα δοχεία με τη χαρακτηριστική «πέτσα» του που συμπυκνώνει όλο το άρωμα και τη νοστιμιά.
Το γιαούρτι ήταν μία από τις αγαπημένες τροφές των αρχαίων Ελλήνων.
Σήμερα, το ελληνικό παραδοσιακό γιαούρτι είναι γνωστό παγκοσμίως και θεωρείται ένα από τα κορυφαία προϊόντα της μεγάλης κτηνοτροφικής παράδοσης της Ελλάδας.
Γιατί να το φτιάξετε στο σπίτι;
Το σπιτικό γιαούρτι έχει καλύτερη γεύση και έχει βελούδινη όμορφη υφή.
Είναι πιο οικονομικό και πιο αυθεντικό από του καταστήματος.
Πριν όμως παρουσιάσουμε την εκτέλεση της συνταγής θα πρέπει να μάθετε τι είναι η μαγιά γιαουρτιού, καθώς χωρίς αυτήν δε θα μπορέσετε να φτιάξετε γιαούρτι.
Τι είναι η μαγιά γιαουρτιού ή καλλιέργεια γιαουρτιού ;
Γνωστή και ως γιαουρτοπητιά, η μαγιά γιαουρτιού είναι το πιο σημαντικό συστατικό για την πήξη του γιαουρτιού μας.
Είναι μια μικρή ποσότητα σπιτικού γιαουρτιού ή γιαουρτιού του εμπορίου, στο οποίο όμως θα πρέπει να αναγράφεται ότι περιέχει μαγιά.
Ωστόσο, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε και στεγνή ή αλλιώς ξηρή ενεργή μαγιά.
Τι είναι η ξηρή ή στεγνή μαγιά;
Αν χρησιμοποιήσετε την τελευταία, θα πρέπει να είναι «ζωντανή» (χωρίς παστερίωση) φρέσκια και χωρίς άρωμα.
Η στεγνή ή αλλιώς ξηρή μαγιά, κοστίζει λίγο περισσότερο και θα τη βρείτε σε καταστήματα υγιεινών τροφών και σε φαρμακεία.
Μπορεί να διατηρηθεί για πολλούς μήνες σε ψυχρό μέρος και να χρησιμοποιηθεί για το πήξιμο του φρέσκου γιαουρτιού.
Από τι θα εξαρτηθεί η γεύση και η σύσταση του γιαουρτιού σας ;
Η γεύση, η υφή και η πυκνότητα του γιαουρτιού θα εξαρτηθεί τόσο από την επιλογή της μαγιάς, όσο και από τον τύπο του γάλατος (αγελαδινό, πρόβειο, κατσικίσιο) που θα διαλέξετε.
Αν χρησιμοποιήσετε παλιότερη μαγιά γιαουρτιού, το γιαούρτι σας θα είναι ξινό και θα χρειαστεί περίπου 48 ώρες για να πήξει, ενώ με μια φρέσκα μαγιά γιαουρτιού θα είναι πιο γλυκό και η ζύμωση θα διαρκέσει 10-12 ώρες.
Αφού μάθαμε τι είναι η μαγιά γιαουρτιού πάμε να δούμε πως θα φτιάξουμε το παραδοσιακό ελληνικό σπιτικό γιαούρτι στο σπίτι μας.
Συνταγή για παραδοσιακό ελληνικό σπιτικό γιαούρτι
- 1 λίτρο πρόβειο γάλα (Μπορείτε να το φτιάξετε με οτιδήποτε γάλα αλλά το παραδοσιακό γίνεται από Πρόβειο)
- 1 γεμάτη κουταλιά της σούπας μαγιά γιαουρτιού
Εκτέλεση
Βήμα
Αν χρησιμοποιήσουμε γάλα φρέσκο από τη στάνη θα χρειαστούμε ένα τουλπάνι ή αλλιώς τσαντίλα, ώστε να σουρώσουμε τις ακαθαρσίες από το γάλα.
Βήμα
Σουρώνουμε λοιπόν το φρέσκο γάλα (διάρκειας 2-3 ημερών) στο τουλπάνι που έχουμε βάλει πάνω από την κατσαρόλα, μαζεύουμε το τουλπάνι, το στραγγίζουμε και βάζουμε την κατσαρόλα σε χαμηλή φωτιά.
Βήμα
Με μια ξύλινη κουτάλα ανακατεύουμε ελαφρά ώστε να μην κολλήσει το γάλα στον πάτο της κατσαρόλας και καεί. Κατά τη διάρκεια της βράσης δε σταματάμε το ανακάτεμα.
Βήμα
Θα βράσουμε το φρέσκο γάλα μέχρι η θερμοκρασία να φτάσει στους 85-90°C, (αν πρόκειται για γάλα που έχουμε πάρει από κτηνοτρόφο), ή στους 52°C, αν είναι παστεριωμένο γάλα που έχει διάρκεια 2-3 μέρες.
Ανακατεύουμε με αργές κινήσεις μέχρι το γάλα να αρχίσει να φουσκώνει και να έχει πιο έντονη μυρωδιά.
Βήμα
Στη συνέχεια σβήνουμε τη φωτιά και αφήνουμε το γάλα να κρυώσει. Θα πρέπει η θερμοκρασία να πέσει στους 40-45 βαθμούς ώστε μετά να προσθέσουμε μαγιά γιαουρτιού.
Αν δεν έχετε θερμόμετρο για να τσεκάρετε τη θερμοκρασία, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το δάχτυλο σας. Βουτάμε το δάχτυλο μέσα στο γάλα και μετράμε μέχρι το 20. Αν δε νοιώσετε άβολα τότε το γάλα σας είναι έτοιμο.
Ωστόσο, αν θέλετε να πετύχετε σίγουρα το σπιτικό γιαούρτι σας, καλό θα είναι να έχετε θερμόμετρο.
Βήμα
Αφού λοιπόν κρυώσει το γάλα και κάνει πέτσα, ρίχνουμε τη μαγιά και ανακατεύουμε καλά μέχρι να διαλυθεί και να μην έχει σβώλους. Μόλις το μείγμα μας είναι έτοιμο, το μοιράζουμε σε μικρά πήλινα σκεύη ή σε γυάλινα βαζάκια.
Βήμα
Στη συνέχεια, τα τυλίγουμε με μια κουβέρτα και το αφήνουμε 10-12 ώρες για να πήξουν ή προθερμαίνουμε έναν φούρνο στους 50 βαθμούς Κελσίου και τα αφήνουμε μέσα για 2-3 ώρες. Ελέγχουμε την πήξη χωρίς να ταρακουνήσουμε το σκεύος μας ή τα σκεύη που βάλαμε μέσα το γιαούρτι.
Πώς να αποθηκεύσετε το σπιτικό γιαούρτι;
Μετά τοποθετούμε το σκεύος ή τα σκεύη που βάλαμε το γιαούρτι σε δροσερό μέρος όπου μπορούμε να το καταναλώσουμε χωρίς πρόβλημα τουλάχιστον για 48 ώρες ή στο ψυγείο όπου διατηρείται μέχρι και 12 ημέρες.
Πώς να φτιάξουμε στραγγιστό σπιτικό γιαούρτι;
Μπορούμε ακόμη να αδειάσουμε το γιαούρτι σε πυκνό τουλπάνι ή πανί και να το κρεμάσουμε ώστε να στραγγίξει μια ολόκληρη μέρα.
Αυτή η διαδικασία στραγγίσματος θα αποβάλει τον ορό του γάλατος με αποτέλεσμα να φτιάξουμε στραγγιστό σπιτικό γιαούρτι, το οποίο βάζουμε σε πήλινο σκεύος και το διατηρούμε στο ψυγείο μέχρι και 20 ημέρες.
Μην πετάξετε το υγρό που στραγγίζετε από το σπιτικό γιαούρτι. Είναι ορός γάλακτος και είναι εξαιρετική πρωτεΐνη. Μπορεί να προστεθεί σε smoothies, σούπες και μαγειρευτά φαγητά, σε σαλάτες ή σε πλιγούρι βρώμης.