Μπορεί η Αγγλία να είναι παγκοσμίως γνωστή ως η χώρα που γεννήθηκε το σύγχρονο ποδόσφαιρο αλλά το πρώτο παιχνίδι με την μπάλα ξεκίνησε στην Ελλάδα.
Ποιος ανακάλυψε το ποδόσφαιρο;
Είναι ιστορικά καταγεγραμμένο ότι σε πολλές χώρες υπήρξαν παιχνίδια όπου οι παίκτες κλοτσούν μία μπάλα, όπως το «cuju» στην Κίνα το 300 π.Χ, το «harpastum» στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία το 200 π.Χ και το «woggabaliri» στην Αυστραλία. Ωστόσο, χρονολογικά, το πρώτο παιχνίδι με μπάλα που εμφανίστηκε στον κόσμο, ξεκίνησε στην αρχαία Ελλάδα και ήταν γνωστό ως η Επίσκυρος.
Η Επίσκυρος, ήταν ένα αρχαίο ελληνικό παιχνίδι με μπάλα που ξεκίνησε να παίζεται στη Σπάρτη. Έμοιαζε με κάτι ανάμεσα σε ποδόσφαιρο και ράγκμπι και παιζόταν μεταξύ δύο ομάδων, οι οποίες αποτελούνταν από 12 έως 14 παίκτες. Η διαφορά με το σημερινό ποδόσφαιρο, είναι ότι η κάθε ομάδα είχε και μία μπάλα.
Το γήπεδο και η μπάλα στην αρχαία Ελλάδα
Η «Επίσκυρος» ήταν ένα από τα δημοφιλέστερα παιχνίδια στην αρχαία Ελλάδα, που είχε πάρει το όνομα του από τα πετραδάκια (σκύρα) που χώριζε με μια γραμμή το γήπεδο. Μήπως σας θυμίζει κάτι από τα παιδικά σας χρόνια; Όπως και σήμερα, σκοπός του παιχνιδιού ήταν οι ομάδες να περάσουν την μπάλα από την απέναντι εστία, το τέρμα.
Η μπάλα ήταν κατασκευασμένη από δερμάτινα κομμάτια ραμμένα μεταξύ τους με εντόσθια ζώων, ενώ στη μέση των ακρών του γηπέδου ήταν χαραγμένη μια γραμμή που συμβόλιζε τα δύο τέρματα.
Μάλιστα, ο Σωκράτης κάνει την εξής αναφορά σε ένα κείμενο που σώζεται μέχρι σήμερα: Εάν κανείς δει από ψηλά τη γη, μοιάζει με μπάλα που αποτελείται από δώδεκα κομμάτια διαφορετικού δέρματος. Σύμφωνα με ερευνητές το νούμερο 12 συμβολίζει τους δώδεκα θεούς του Ολύμπου!
Το ομοίωμα της σημερινής μπάλας που βρέθηκε στη Σαμοθράκη
Σε ανασκαφές που έκαναν στη Σαμοθράκη Αμερικανοί με επικεφαλής την Ελίζαμπεθ Ντούζμπερι και τον Έλληνα αρχαιολόγο Ανδρέα Βαβρίτσα, σ’ έναν τάφο του 3ου π.Χ. αιώνα, βρέθηκε μεταξύ άλλων και ένα πήλινο συμπαγές ομοίωμα μπάλας, που μοιάζει με τις μπάλες που χρησιμοποιούνται στο σύγχρονο ποδόσφαιρο.
Πώς παιζόταν το ποδόσφαιρο στην αρχαία Ελλάδα;
Σύμφωνα με τον Γαληνό, έναν από τους μεγαλύτερους γιατρούς στον κόσμο οι παίκτες παρατάσσονταν σε αντίθετες σειρές και αγωνίζονταν, για να εμποδίσουν τον αντίπαλο να κρατήσει την μπάλα στο κέντρο.
Επίσης, το παιχνίδι περιλάμβανε κρατήματα στους ώμους και λαβές πάλης. Μήπως σας θυμίζει κάτι ανάμεσα σε ράγκμπι και ποδόσφαιρο; Οπότε, τώρα γνωρίζετε από που προέρχονται τα δημοφιλέστερα αθλήματα στον κόσμο.
Γλυπτό με Αρχαίο Έλληνα που κοντρολάρει την μπάλα
Μάλιστα, στο Εθνικό αρχαιολογικό Μουσείο, που βρίσκεται στην Αθήνα, θα βρείτε το σωζόμενο τμήμα μίας ταφικής στήλης του 4ου αιώνα π.Χ., όπου απεικονίζει έναν γυμνό αθλητή να ισορροπεί μια μπάλα στον μηρό του.
Δίπλα του ακριβώς στέκεται ένας λουτροφόρος και από πίσω το ιμάτιο του, που είναι διπλωμένο και τοποθετημένο σε μια κολόνα, δείχνοντας έτσι ότι η σκηνή διαδραματίζεται σε παλαίστρα.
Επίσης, από τις πηγές που είδαμε παραπάνω αποδεικνύεται ότι το ράγκμπι είναι συγγενείς με το ποδόσφαιρο και έχει επίσης καταγωγή από την αρχαία Ελλάδα.
Τέλος, θα πρέπει να γνωρίζετε ότι η Παγκόσμια Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου, η FIFA, αναγνωρίζει την επίσκυρο ως μία από τις πρώτες μορφές ποδοσφαίρου.