Τα Θεοφάνεια είναι μια ετήσια εορτή της Ορθοδοξίας που συμβολίζει τη Βάπτιση του Ιησού Χριστού από τον Άγιο Ιωάννη τον Βαπτιστή. Η λέξη Θεοφάνια προκύπτει από τη φανέρωση των τριών προσώπων της Αγίας Τριάδας, που σύμφωνα με τις Γραφές συνέβη κατά τη Βάπτιση του Ιησού.
Αυτές οι πηγές που σώζονται μέχρι σήμερα αναφέρουν ότι τη στιγμή της Βάπτισης κατέβηκε από τον ουρανό με μορφή περιστεριού το Άγιο Πνεύμα και από τον ουρανό ακούστηκε η φωνή του θεού που έλεγε την εξής φράση: «Ούτος εστίν ο Υιός μου ο αγαπητός εν ω ευδόκησα». Αυτή η φράση αναφέρεται στα ευαγγέλια του Ματθαίου, του Μάρκου και του Λουκά.
Ωστόσο, στις Δυτικές Εκκλησίες, τα Θεοφάνια είναι περισσότερο συνδεδεμένα με την προσέλευση και το προσκύνημα των Τριών Μάγων στη Φάτνη της Γέννησης του Ιησού.
Εκτός από Θεοφάνεια αυτή η γιορτή είναι γνωστή ως Επιφάνια και Φώτα. Τα Θεοφάνεια γιορτάζονται στις 6 Ιανουαρίου.
Η γιορτή ξεκινά με τον Μέγα Αγιασμό που πραγματοποιείται ανήμερα των Θεοφανείων και λαμβάνει χώρα μέσα στην εκκλησία.
Ακολουθεί ο αγιασμός των Υδάτων με τη ρίψη του Τιμίου Σταυρού.
Κατά τη διάρκεια αυτής της τελετής οι πιστοί δοκιμάζουν τις αντοχές τους βουτώντας στα παγωμένα νερά της θάλασσας, σε ποτάμια και σε λίμνες καθώς και σε δεξαμενές, με σκοπό να πιάσουν τον σταυρό.
Η επίσημη κατάδυση του Τιμίου Σταυρού πραγματοποιείται στον Πειραιά υπό την παρουσία των Αρχών του κράτους.
Κάλαντα των Φώτων: Ποιοι είναι οι στίχοι;
Ένα άλλο έθιμο που πραγματοποιείται την παραμονή των Θεοφανίων (5 Ιανουαρίου) είναι τα Κάλαντα των Φώτων που προμηνύουν τις τελετές που θα ακολουθήσουν με τα εξής λόγια:
Σήμερα τα Φώτα και οι φωτισμοί
και χαρές μεγάλες και αγιασμοί.
Κάτω στον Ιορδάνη τον ποταμό,
κάθεται η Κυρά μας η Παναγιά.
Σπάργανα βαστάει, κερί κρατεί
και τον Αϊ – Γιάννη παρακαλεί:
Άγιε Γιάννη Αφέντη και Βαπτιστή,
δύνασαι βαπτίσεις Θεού παιδί;
Δύναμαι και θέλω και προσκυνώ
και τον Κύριό μου παρακαλώ.
Ν΄ ανέβω πάνω στον ουρανό,
Να μαζέψω ρόδα και λίβανο.
Άγιε Γιάννη Αφέντη και Βαπτιστή,
έλα να βαφτίσεις Θεού παιδί.
Να αγιαστούν οι κάμποι και τα νερά,
Να΄ αγιαστεί κι ο αφέντης με την κυρά.
Ποιοι γιορτάζουν τα Θεοφάνεια;
Σε αυτή την εορτή γιορτάζουν τα εξής ονόματα: Φωτεινή, Φώτης, Ουρανία, Ιορδάνης, Περιστέρης και Περιστέρα, Θεοφανεία, Θεοφάνης και Θεοχάρης.
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Βασιλόπιτα: Το Σημαντικότερο Έθιμο Την Πρωτοχρονιά!